Γιώργος Νάταρ – B.Sc, M.Sc, MCyHRMA – Πιστοποιημένος Εκπαιδευτής Επιχειρήσεων και Ασφαλίσεων
Κλιματική αλλαγή = ασφαλιστικός κίνδυνος
Η ρυθμιστική αρχή των ΗΠΑ δήλωσε ότι η πιθανή ζημιά από την κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να καταλήξει τόσο σοβαρή όσο η επίπτωση από την κρίση των στεγαστικών δανείων που πυροδότησε την οικονομική κρίση του 2008. Η Έρευνα για τους Κλιματικούς Κινδύνους για την Κατάσταση της Ασφαλιστικής Ρυθμιστικής Αρχής, που διενεργήθηκε από το Κέντρο Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών της Deloitte, διαπίστωσε ότι οι κίνδυνοι κλιματικής αλλαγής όλων των τύπων θα αυξηθούν μεσοπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα, συμπεριλαμβανομένων των φυσικών κινδύνων, των κινδύνων ευθύνης και των κινδύνων μετάβασης, και η κλιματική αλλαγή θα έχει πολύ ψηλό αντίκτυπο στη διαθεσιμότητα καλύψεων και σε θέματα που αφορούν την αξιολόγηση και επιλογή κινδύνων (underwriting).
Οι ισχυρότερες φυσικές καταστροφές και η παγκόσμια μέση ετήσια ζημιά
Ο τυφώνας Χάρβεϊ προκάλεσε οικονομική ζημιά $125 δισ. το 2017. Οι πυρκαγιές στην Αυστραλία (2019 – 2020) έκαψαν ποσότητα ενός δισ. ζώων και προκάλεσαν ζημιές άνω των $4 δισ.
Το CNBC στις 9 Νοεμβρίου 2021 δήλωσε ότι η Ένωση Βρετανών Ασφαλιστών ανέφερε ότι ένας ακραίος παγετός στο Η.Β. το 2018 οδήγησε σε απαιτήσεις για διάρρηξη σωλήνων συνολικού ύψους £194 εκατ. (€260 εκατ.) σε διάστημα τριών μηνών. Την ίδια χρονιά, ένας ακραίος καύσωνας είδε πάνω από 10.000 σπίτια στο Η.Β. να διεκδικούν ζημιές που προκλήθηκαν από καθίζηση. Αυτό ξεπέρασε τα £64 εκατ., σύμφωνα με την ABI.
Η AIR και ο Λ.Σ. Ο’Χάουαρντ στις 26 Οκτωβρίου 2021 -δήλωσαν ότι ο παγκόσμιος ασφαλιστικός κλάδος να αναμένει μέση ετήσια απώλεια $106 δισ και 40% πιθανότητα για ετήσια ζημιά άνω των $200 δισ την επόμενη δεκαετία. Η ετήσια μέση απώλεια των $106 δισ «υπερβαίνει σημαντικά την πραγματική μέση [ετήσια] της δεκαετίας των $75 δισ και ήμασταν τυχεροί που δεν είχαμε μεγάλο τροπικό κυκλώνα ή σεισμό σε περιοχή με μεγάλο πληθυσμό», δήλωσε ο Μπιλ Τσέρνυ, πρόεδρος της AIR Worldwide.
Οι Εκθέσεις από οργανισμούς όπως το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ αναλύουν θέματα που συνδέονται με το κλίμα και ανέφεραν ότι αυτά είναι πάρα πολλά, και μερικά από αυτά αποτελούν η υπερβολική ζέστη, οι φυσικές καταστροφές, και η απώλεια της βιοποικιλότητας. Συνεπακόλουθα όμως αυτής είναι και η αποτυχία έγκαιρης απάντησης σε όλες αυτές τις προκλήσεις που κάνουν τις ανησυχίες των ασφαλιστών να μην είναι πλέον μεμονωμένα καταστροφικά γεγονότα, αλλά αλληλεπιδράσεις μεταξύ του παγκόσμιου κλίματος και των ανθρώπινων συστημάτων.
Η έρευνα της McKinsey δείχνει καθαρά ότι η αξία από τους κινδύνους που προκαλούνται από το κλίμα θα μπορούσε, συντηρητικά, να αυξηθεί από 2% του παγκόσμιου ΑΕΠ σε περισσότερο από 4% του παγκόσμιου ΑΕΠ το 2050. Οι κίνδυνοι που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή πολλαπλασιάζονται. Μια μικρή φυσική μετατόπιση μπορεί να αλλάξει ολόκληρα συστήματα μη αναστρέψιμα, και ευάλωτοι πληθυσμοί θα μπορούσαν να επηρεαστούν δυσανάλογα.
Επίπεδο ετοιμότητας των ασφαλιστών και επιπτώσεις των κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα
Πολλοί στον κλάδο ασφάλισης περιουσίας και ατυχημάτων έχουν υποτιμήσει την αμεσότητα των φυσικών και συστημικών επιπτώσεων από την κλιματική αλλαγή. Μια σοβαρη συστημική επίπτωση θα μπορούσε να είναι ο «κίνδυνος μετάβασης», δηλαδή όσοι κίνδυνοι σχετίζονται με τις επιχειρήσεις που ακολουθούν τις κοινωνικές και οικονομικές αλλαγές προς ένα μέλλον χαμηλών εκπομπών άνθρακα και πιο φιλικό προς το κλίμα. Αυτοί οι κίνδυνοι μπορεί να περιλαμβάνουν ρυθμιστικούς και τεχνολογικούς κινδύνους, κινδύνους της αγοράς, κινδύνους φήμης και νομικούς κινδύνους. Ο κλάδος Περιουσίας και Ατυχημάτων (P&C) θα πρέπει να αλλάξει το επιχειρηματικό του μοντέλο. Αυτή η πρόληψη όχι μόνο μπορεί να προστατεύσει καλύτερα τους πελάτες μακροπρόθεσμα, αλλά μπορεί επίσης να συμβάλει στη διασφάλιση των συμφερόντων της κοινωνίας και να εξυπηρετήσει τον θεμελιώδη σκοπό του ασφαλιστικού κλάδου. Το βέβαιο είναι ότι οι ασφαλιστές πρέπει να δράσουν άμεσα και γρήγορα. Το παράθυρο για αποτελεσματική απάντηση είναι περιορισμένο (McKinsey & Company – Νοε2020).
Ο Τ. Ντάπριλ τον Μάρτιο του 2018 δήλωσε ότι οι σχέσεις γίνονται πιο σημαντικές όταν οι αποφάσεις γίνονται πιο περίπλοκες. Οι ασφαλιστικές αποφάσεις είναι από τις πιο πολύπλοκες που θα συναντήσει ένας καταναλωτής στη ζωή του. Τα στελέχη που το καταλαβαίνουν και έχουν καταφέρει αυτή τη μετατόπιση σε άλλους τομείς, μπορεί να είναι αυτά που προσαρμόζουν κατάλληλα μοντέλα διανομής ασφαλίσεων. Όμως εξίσου σημαντικό είναι ότι «δεν μπορούμε να λύσουμε προβλήματα με τον ίδιο τρόπο σκέψης που χρησιμοποιήσαμε όταν τα δημιουργήσαμε» έλεγε ο Άλμπερτ Αϊνστάϊν.
Σε κάθε κρίση υπάρχει μια κρυμμένη ευκαιρία
Το κλίμα είναι η «μεγαλύτερη μοναδική ευκαιρία» που έχει δει ποτέ ο ασφαλιστικός κλάδος, λέει ο Διευθύνων Σύμβουλος των Lloyd’s. «Υπάρχει κίνδυνος εάν υπάρξει άτακτη μετάβαση σε οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα, η αξία πολλών από τις επενδύσεις των ασφαλιστών να μειωθεί, με ελάχιστη προειδοποίηση». Η ABI υποστηρίζει ότι τα παραπάνω είναι ταυτόχρονα και ευκαιρία για εταιρείες που κάνουν μια πρόωρη στροφή σε «πιο βιώσιμα περιουσιακά στοιχεία».
Η ετοιμότητα, όπως φαίνεται, είναι το κλειδί. Πολλές ασφαλιστικές εταιρείες έχουν ακόμη δρόμο να διανύσουν για να καταλάβουν πώς η κλιματική αλλαγή θα επηρεάσει τα επιχειρηματικά τους μοντέλα μεσοπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα. Η Αναθεώρηση των επιχειρηματικών μοντέλων βοηθούν την υποστήριξη των πελατών, και ο ασφαλιστικός κλάδος μπορεί να δημιουργήσει οικονομική ασφάλεια προσφέροντας αξιόπιστη προστασία. «Να χρησιμοποιήσουν τις εμπειρίες τους για τους κινδύνους και την επιστήμη του κλίματος για να μετριάσουν τις συστημικές επιπτώσεις του κινδύνου φυσικού κλίματος για τους ίδιους και τους πελάτες τους» είπε ο Ν.Π. Σίμπσον το 2021
Η ολοκλήρωση των ασφαλιστικών εργασιών περιλαμβάνει πέντε ενέργειες:
1. Τεστ αντοχής σε κλιματικούς κινδύνους – οι απώλειες που σχετίζονται με το κλίμα εξαπλώνονται σε διαφορετικούς τύπους κάλυψης όπως πλημμύρες, υλικές ζημιές και διακοπή εργασιών των επιχειρήσεων. Ο κίνδυνος συγκέντρωσης, δηλ. ο κίνδυνος πολλαπλών απαιτήσεων σε σχέση με ένα μεμονωμένο γεγονός, θα επεκταθεί πέρα από τα γεωγραφικά όρια. Η αύξηση στις μέσες θερμοκρασίες αυξάνει την πιθανότητα πλημμυρών και πυρκαγιών, ανεξαρτήτως τοποθεσίας.
2. Δημιουργία ανθεκτικότητας και ισορρόπησης επενδύσεων – Στον ευρύτερο κλάδο των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, πολλά ιδρύματα, από τράπεζες έως διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων, έχουν αρχίσει να ενσωματώνουν τον κλιματικό κίνδυνο στις εκτιμήσεις τους σχετικά με την κατανομή των επενδύσεων, τον πιστωτικό κίνδυνο και την οικονομική ανθεκτικότητα.
3. Υποστήριξη οργανισμών για να μετριάσουν τον κλιματικό κίνδυνο – Οι ασφαλιστές θα πρέπει να επικεντρωθούν στον μετριασμό, ακόμη και στην πρόληψη του κινδύνου για το φυσικό κλίμα, στη διαχείριση και αποφυγή κινδύνου. Π.χ. μια ασφαλιστική εταιρεία παρέχει στους πελάτες της πρόσβαση σε υπηρεσίες άμυνας από την πυρκαγιά για να τους βοηθήσει με μέτρα πρόληψης και μετριασμού. Οι υπηρεσίες περιλαμβάνουν τη μετεγκατάσταση πολύτιμων αντικειμένων και την αποστολή πιστοποιημένων επαγγελματιών πυρόσβεσης σε σπίτια εάν πλησιάζει μια πυρκαγιά. Οι ασφαλιστικές εταιρείες θα πρέπει να συνεργαστούν με τις κυβερνήσεις για να παρέχουν οικονομικά προσιτή κάλυψη και να προσαρμοστούν στους εξελισσόμενους κινδύνους, όπως έχουν αρχίσει να κάνουν ορισμένες ασφαλιστικές εταιρείες, ιδιαίτερα στο Ηνωμένο Βασίλειο, π.χ. μπορεί να προτείνει όρια στις κατασκευές, σε περιοχές που είναι επιρρεπείς σε πλημμύρες.
4. Δημιουργία καινοτόμων προϊόντων για κινδύνους που σχετίζονται με το κλίμα – Οι λύσεις να είναι απλές, όσο και η παραμετρική τιμολόγηση, π.χ. ασφάλιση έναντι ζημιών με όριο, αντί της ασφάλισης αξίας. Οι ασφαλιστές θα πρέπει να διερευνήσουν τρόπους για την καλύτερη προστασία των επιχειρήσεων από κύματα καύσωνα που μειώνουν την απόδοση των καλλιεργειών, σκοτώνουν ζώα ή περιορίζουν τις ώρες εργασίας σε εξωτερικούς χώρους.
5. Αναθεώρηση επενδυτικών στρατηγικών – Οι ασφαλιστές θα πρέπει να αξιολογήσουν τις στρατηγικές κατανομής των επενδύσεων τους, καθώς η οικονομία μεταβαίνει προς τη μακροπρόθεσμη απαλλαγή από τον άνθρακα, η οποία μπορεί να προκαλέσει ταχεία ανατιμολόγηση περιουσιακών στοιχείων και αστάθεια του χαρτοφυλακίου, ιδιαίτερα για επενδύσεις άνθρακα.
Τα ασφαλιστικά δίκτυα διανομής κατά της κλιματικής αλλαγής
Τα Σχέδια για προώθηση σχετικά με την κλιματική αλλαγή που τα δίκτυα διανομής ασφαλίσεων μπορούν να ασχοληθούν με ιδιαίτερο ζήλο είναι:
1. Απώλειες περιουσίας: Οι επιστήμονες συμφωνούν ότι οι βροχοπτώσεις γίνονται εντονότερες και ασταθείς, οδηγώντας σε θερμότερα, ξηρότερα περιβάλλοντα που αυξάνουν τον κίνδυνο πυρκαγιών, καθώς και καταστροφικές καταιγίδες που αυξάνουν τον κίνδυνο πλημμύρας. Έχουν γίνει μελέτες που δείχνουν ότι οι τυφώνες αναμένεται να γίνουν πιο έντονοι στο μέλλον. Οι απώλειες περιουσίας μπορεί να περιλαμβάνουν όχι μόνο αξιώσεις για δομικές ζημιές (σπασμένα παράθυρα, τρύπες στην οροφή και ζημιές από το νερό) αλλά και για επιπλέον έξοδα διαμονής. Πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη η εμπορική πλευρά της επιχείρησης. Οι ζημίες για την εμπορική πλευρά της επιχείρησης μπορεί να περιλαμβάνουν την απώλεια εσόδων και πρόσθετων εξόδων κατά την ανακατασκευή ή τη μετεγκατάσταση.
2. Καταστροφές: Οι καταστροφές είναι δριμύτερες, και οι ζημίες αυξάνονται επίσης λόγω πληθωρισμού και αυξανόμενης ανάπτυξης, εκεί όπου γίνονται οι φυσικές καταστροφές. Οι αναπτυσσόμενες χώρες είναι πιο ευάλωτες σε ακραία φαινόμενα και θα επηρεαστούν δυσανάλογα εάν η υπερθέρμανση του πλανήτη έχει ως αποτέλεσμα συχνότερες και καταστροφικές ανεμοθύελλες, πλημμύρες και ξηρασίες. Αυτές οι χώρες έχουν λιγότερους πόρους για το μετριασμό πριν την καταστροφή, λιγότερους πόρους για την προώθηση της οικονομικής ανάκαμψης μετά και χαμηλότερα ποσοστά διείσδυσης των ασφαλιστικών, δηλ. το ποσοστό των ατόμων και των επιχειρήσεων που έχουν ασφάλιση
3. Αποζημιώσεις ευθύνης: Οι περισσότερες επιχειρήσεις αγοράζουν ασφάλιση ευθύνης για να προστατευθούν από αμέλεια με αποτέλεσμα σωματικό τραυματισμό, υλικές ζημιές και απώλεια φήμης. Οι εταιρείες μπορούν επίσης να προστατεύσουν τους διευθυντές και τα στελέχη τους από ευθύνη λόγω υπερθέρμανσης. Ενδέχεται να υποβληθούν αγωγές από μετόχους ή καταναλωτές κατά μιας επιχείρησης για ενέργειες που θα μπορούσαν να βλάψουν το περιβάλλον. Επιπλέον, οι αγωγές μπορεί να στοχεύουν στην μη αποκάλυψη σημαντικών πληροφοριών που θα μπορούσαν να επηρεάσουν ουσιαστικά τα οικονομικά και, επομένως, να επηρεάσουν τις επενδυτικές αποφάσεις των μετόχων.
Τομείς που τα δίκτυα διανομής μπορούν να επωφεληθούν
Τον Αύγουστο του 2020 οι Ρεβέκκα Βάντελ, Ντάγκλας Μπηλ και Ντέϊβιντ Κόκεριλ σε μελέτη τους αναγνώρισαν τους τομείς εργασίας που τα δίκτυα διανομής ασφαλίσεων θα μπορούσαν να επωφεληθούν περισσότερο από την προσήλωση στο θέμα της κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεων των φυσικών φαινομένων στη ζωή των ασφαλισμένων. Αυτά συνοψίζονται ως:
1. Χαρτοφυλάκιο (αξιολόγηση και επιλογή). Καθοδήγηση της αλλαγής μέσω της πελατειακής βάσης τους και προσαρμογή των προσφερόμενων ασφαλιστικών προϊόντων και υπηρεσιών για υποστήριξη της δράσης για το κλίμα.
2. Χαρτοφυλάκιο (Επιχειρήσεων). Υιοθέτηση επιχειρηματικών πρακτικών και τακτικών ενεργειών που οδηγούν στην κλιματική πρόοδο. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν τη συνεργασία με εταιρείες, ενσωμάτωση περιβαλλοντικών, κοινωνικών παραγόντων και παραγόντων διακυβέρνησης (ESG), όπως στις εκπομπές άνθρακα, στις εταιρικές επενδυτικές αποφάσεις και στόχους, και στις επενδύσεις σε συγκεκριμένους τομείς, όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
3. Εσωτερικές Εκπομπές. Μέτρηση και ενεργή συμμετοχή για τη μείωση των εκπομπών με εσωτερικές λειτουργίες της εταιρείας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούν προμηθευτές.
4. Διαδικασίες και Αναφορές. Προσφορά διαφάνειας σχετικά με τον εταιρικό κίνδυνο που σχετίζεται με το κλίμα, το αποτύπωμα άνθρακα και τις προσπάθειες υποστήριξης της δράσης για το κλίμα από την εταιρεία.